Çizgi Romanların Kökenleri

Çizgi romanların güncel hale gelmesi, Yeni Dünya’nın bulunmasını takiben insanların bilinmeyenleri bilenlerin yazı ile anlatmasına dayanmaktadır.

Yeni Dünya’nın keşfedilmemiş hayvanları, yiyecekleri, kaynakları gibi vahşi insanları da bir macera kaynağı idi. İnsanların maceraya duydukları istek nedeniyle gezi yazıları bu dönemle birlikte önem kazanmıştır, gezinin karşılanmasındaki para da Yeni Dünya’nın kaynaklarının sömürülmesine dayanmaktaydı.

Vahşilerle mücadele eden Beyaz Irk tanımlarının kendisini çizimlerde göstermesi zaman almıştır. Burada anlatıcı karşıt olarak nitelendirilecek insanları egzotikleştirmektedir, yani bir kurgu şeması çizmektedir. Bu kurgu şeması kendisini yazıya göre daha yetenek isteyen çizim de daha belirginleştirmiştir.

Burada anlatıcı protagoniste ve vahşilerde antagoniste olmaktadır ve protagonistenin varlığı antagoniste bağlıdır. Ancak açıktır ki antagoniste dair tanımlarda karşı tarafın duyguları, düşünceleri, mücadelelerin nedenleri anlamsızlaştırılmaktadır ve bunun karşısındaki protagoniste bir kurgu yumağında yüceltilmektedir. Tabi ki bu yazı ile sınırlara sahiptir, ancak çizimle bu daha da anlamlı hale getirilebilir.

İkinci Dünya Savaşı sonlarında Amerika’nın sömürgecilik anlayışı çerçevesinde tertip edilen filmlerin pekiştirici gücü çizgi romanlar olmuştur. Kalleş Kızılderililerle mücadele eden kahraman Amerikalı imajı Vietnam Savaşı’ndaki tecavüzcü, çapulcu, sömürgeci vahşi ve barbar Amerika gerçeğini kapatmak için uygun bir unsurdu. Ve bunun için Kızılderilileri insan olarak görmeyen çizgi romanlar türemiştir ve bu gelenek VHS’lerin popüler olmasına kadar devam etmiştir.

Türkiye’de kahraman Amerikalı imajı, faşist kökenlerle şekillenmiş İtalyanların Spaghetti Westernleri ile anlamlı hale gelmiştir. Kızılderililerle, vahşilerle mücadele eden fit vücutlu, sarışın, beyaz eldivenli, parlak çizmeli, uzun saçlı, esmer güzeli kahramanlar önce kendi tarihini bilmeyenlere empoze edilmiştir, sonra bu kurgu kahramanlar Türkleştirilme de kullanılmıştır. Amerika ile uyumlu kahraman Türk çocukları kendilerini birer her şeye güçlerinin yeteceği Zagor zannetmiştir, ancak gerçek dünya daha farklı idi. Dolayısıyla bu kahraman imajı ile gerçek dünya arasındaki çelişki çatışmalara neden olmuş ve bu çatışmalar çocukların siyasi ideolojilere yönelmesine neden olmuştur.

Çünkü Türk çocukları İtalya Kültürü ile bağdaştırılmış Western veya fumettileri veya Amerikan filmleri veya çizgi romanları ile ilgisizdi ve popülerleştirme için tasarlanan çizgi romanlar çizerlerin ceplerini dolduran siyasi birer atılımdan ibaretti. Ve bu temelde Amerika ile uyumlu hale gelme ve getirilme ile ilgiliydi. Yani soykırıma uğratılmış Kızılderililer artık vahşi olmamalı ve soykırımcı Amerikalı Beyaz Irka uyum sağlamalıdır, Amerikaya karşıt olmuş İtalya bir kültür atılımı yapmak istiyorsa Amerika ile uyumlu olmalıdır, Türkiyedeki gibi gençler soğuk ve kara Sovyet yanlısı değil de macera peşindeki good guysların Amerikasına karşı olmamalı Amerika kültürünü doğrudan veya dolaylı destekleyecek bir kültürü sahiplenmelilerdir.

Bu alçak saldırı da masum görünen çizgi romanlar hem Amerikalıları hem de İtalyanları hedef alıp yönlendirmeye dahil etmeye çalışmıştır. Aynı günümüzdeki sosyal medya uygulamaları, bilgisayar oyunları, film kahramanları gibi.

Türkiye’de Zagor ve Tommikslerin altın çağını yaşadığı VHS’lere kadarki döneme kadar, Türk kahramanların yüceltildiği çizgi romanlarda neredeyse çıplak kadın resimleri çizilmiştir, Osmanlı’yı kurma hayallerini pohpohlayacak çizgiler paylaşılmıştır ve Rusya karşıtlığına dair imalara yer verilmiştir ve bunun Nato — Amerika ile uyumlu Türk Milliyetçiliği için yapıldığını düşünmemek, çizgi romanların sayesinde mümkün olmuştur.